Karar İçeriği

<html><head><meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=UTF-8"></head> <body leftmargin="25" topmargin="20" font face="Verdana" size="2">Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2018/730 E. , 2023/3286 K.<ul><li style="font-family:Verdana;font-size:12;font-weight:bold"></li></ul><ul style="list-style-type: circle;font-family:Verdana;color:#104d96;font-size:12"></ul> "İçtihat Metni" T.C. D A N I Ş T A Y ONÜÇÜNCÜ DAİRE Esas No:2018/730 Karar No:2023/3286 TEMYİZ EDEN (DAVALI): … Kurumu VEKİLİ: Av. … KARŞI TARAF (DAVACI): … Petrol Ticaret Turizm Ltd. Şti. VEKİLİ: Av. … İSTEMİN KONUSU: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir. YARGILAMA SÜRECİ: Dava konusu istem: Bayilik lisansı sahibi davacı davacı şirkete ait akaryakıt istasyonunda, 28/05/2009 tarihinde yapılan denetimde ilgili teknik düzenlemelere aykırı akaryakıt ikmal edildiğinin tespit edildiğinden bahisle 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun 19. maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinin (3) numaralı alt bendi ve aynı maddenin dördüncü fıkrası uyarınca davacı şirket hakkında 56.000,00-TL idarî para cezası verilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (Kurul) kararının iptali istenilmiştir. İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen … gün ve E:…, K:… sayılı kararda; ulusal markerin, akaryakıtın kaçak olup olmadığını ve kaynağını tespit etmek amacıyla akaryakıta eklenen kimyasal bir madde olduğu, akaryakıtın yeterli şart ve seviyede ulusal marker içerip içermediğine göre teknik düzenlemelere uygunluk değerlendirmesi yapılmasının mümkün olmadığı, yeterli şart ve seviyede ulusal marker içeren akaryakıt teknik düzenlemelere aykırı olabileceği gibi tam tersi bir durumun da söz konusu olabileceği, bu bakımdan, 5015 sayılı Kanun'un 18. maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca işlem tesis edilebilmesi için, numunesi alınan akaryakıtın hem ulusal marker seviyesinin geçersiz olduğunun hem de teknik düzenlemelere uymadığının birlikte tespiti gerektiği sonucuna varıldığı, olayda ise; davacıya ait akaryakıt istasyonunda 28/05/2009 tarihinde yapılan denetimde kırsal motorin ve benzin pompalarından numune alındığı, alınan numunelerin TÜBİTAK MAM'da yapılan analizi sonucu, numunelerin ulusal marker seviyelerinin geçerli olduğu, ancak teknik düzenlemede yer alan özelliklere uygun olmadığı yönünde … tarih ve … numaralı rapor düzenlendiği, bu rapor esas alınarak teknik düzenlemede yer alan özelliklere aykırılığın tespit edilmesi nedeniyle dava konusu işlemin tesis edildiği, analize tabi tutulan akaryakıt numunelerinin ulusal marker seviyesinin geçerli çıkmasına karşın teknik düzenlemelere aykırı olduğunun tespit edilmesi karşısında, 5015 sayılı Kanun'un 18. maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca işlem tesis edilebilmesi için gerekli olan teknik düzenlemelere aykırılık ve ulusal marker geçersizliği şartlarının bir arada gerçekleşmediği anlaşıldığından, yalnızca teknik düzenlemelere aykırı olarak akaryakıt ikmal edildiği gerekçesiyle tesis edilen dava konusu Kurul kararında hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir. Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nce; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davalı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir. TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davalı idare tarafından, akaryakıtın ulusal marker seviyesinin geçerli olduğunun ancak teknik düzenlemelere uygun olmadığının analiz raporuyla tespit edildiği, fiil tarihi itibarıyla yürürlükte olan mevzuat hükümleri doğrultusunda idari para cezası verildiği ileri sürülmektedir. KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Davacı tarafından, idari para cezası verilebilmesi için akaryakıtın ulusal marker seviyesinin geçersiz olması ve teknik düzenlemelere aykırı olması şartlarının bir arada gerçekleşmesi gerektiği belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur. DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının Dairemiz kararında belirtilen gerekçeyle onanması gerektiği düşünülmektedir. TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü: İNCELEME VE GEREKÇE: ESAS YÖNÜNDEN: MADDİ OLAY: Davacı şirkete ait akaryakıt istasyonunda, 28/05/2009 tarihinde yapılan denetimde alınan motorin numunesinin TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi'ndeki analiz sonucunda hazırlanan 18/07/2009 tarihli rapora göre sınır değeri en az 55 olan parlama noktası kriteri 46,5 olarak belirlenmiş, bu durumun 5015 sayılı Kanun'un 4. maddesinin dördüncü fıkrasının (ı) bendine ve Petrol Piyasasında Uygulanacak Teknik Kriterler Hakkında Yönetmeliğin 5. maddesinin üçüncü fıkrasının (a) ve (b) bentleri ile aynı Yönetmeliğin 7. maddesinin (d) bendine aykırılık teşkil ettiği gerekçesiyle aynı Kanun'un 19. Maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinin (3) numaralı alt bendi ve aynı maddenin dördüncü fıkrası uyarınca davacı şirket hakkında 56.000,00-TL idarî para cezası verilmesine karar verilmiştir. Bunun üzerine bakılan dava açılmıştır. İLGİLİ MEVZUAT: 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun "Tanımlar ve Kısaltmalar" başlıklı 2. maddesinin (42) numaralı bendinde, "Teknik Düzenleme: Petrolün ve madenî yağın, ilgili idarî hükümler de dahil olmak üzere, standartları, ölçüleri, özellikleri, işleme ve üretim yöntemleri, bunlarla ilgili terminoloji, sembol, ambalajlama, işaretleme, etiketleme ve uygunluk değerlendirmesi işlemleri hususlarından biri veya birkaçını belirten ve uyulması zorunlu olan her türlü düzenleme" olarak tanımlanmıştır. Yine, 5015 sayılı Kanun'un "Lisans sahiplerinin temel hak ve yükümlülükleri" başlıklı 4. maddesinin dördüncü fıkrasının (ı) bendinde, bu Kanun'a göre faaliyette bulunanların; piyasa faaliyetlerinde, Kurul'un belirleyeceği teknik düzenlemelere uygun akaryakıt sağlamakla yükümlü oldukları vurgulanmış; fiil tarihi itibarıyla yürürlükte olan hâliyle 19. maddesinin ikinci fıkrasının (e) bendinin (3) numaralı alt bendinde, 4. madde hükümlerinin ihlâli hâlinde, sorumlularına iki yüz elli bin Türk Lirası idarî para cezası verileceği belirtildikten sonra aynı maddenin dördüncü fıkrasında ise bayiler için cezaların beşte birinin uygulanacağı kurala bağlanmıştır. Öte yandan, petrol piyasasına ilişkin faaliyetler kapsamındaki tesislerin ve piyasaya sunulan petrol ve madenî yağın teknik düzenlemelere ve standartlara uygunluğu ile ilgili usul ve esasların belirlenmesi amacıyla çıkarılan ve 10/09/2004 tarih ve 25579 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Petrol Piyasasında Uygulanacak Teknik Kriterler Hakkında Yönetmelik'in 5. maddesinin üçüncü fıkrasının (a) bendinde, akaryakıtın teknik düzenlemelere uygun olmasının zorunlu olduğu; (b) bendinde, ürünlerin öncelik sırasıyla TS veya EN standartlarına veya bu standartlar da yoksa, TSE tarafından kabul gören diğer standartlara uygun olmasının esas olduğu belirtilmiş; 7. maddesinin (d) bendinde ise, lisans sahiplerinin akaryakıtı teknik düzenlemelere uygun olarak arz etmekle yükümlü oldukları ifade edilmiştir. HUKUKİ DEĞERLENDİRME: Davacıya ait akaryakıt istasyonundan alınan numunenin ulusal marker seviyesi geçerli bulunmuş ve "Parlama Noktası" dışındaki tüm parametreler teknik düzenlemelere uygun çıkmıştır. Bu noktada, motorin numunesinin diğer tüm parametreler sınır değerlere uygun tutulmak kaydıyla sadece parlama noktası parametresinin değiştirilip değiştirilemeyeceği hususunun açığa kavuşturulması önem arz etmektedir. Bu konuda benzer bir uyuşmazlıkta Dairemizin E:2014/1445 sayılı dosyasında 09/09/2020 tarihli ara kararı ile TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi'nden; "1-Parlama noktası parametresinin üretim aşamasında ayarlanıp ayarlanmadığı, 2- Parlama noktası parametresinin ölçümünde dış etkenlerin ve/veya dışarıdan herhangi bir müdahalenin ne kadar etkili olduğu, böyle bir dış etken ve/veya müdahale varsayımı altında numunenin ulusal marker seviyesi ile birlikte diğer teknik düzenleme parametrelerinde de değişiklik olup olmayacağı,3- Özellikle, ulusal marker düzeyi geçerli bir numunede diğer bütün parametreler sınır değerlere uygun tutulmak suretiyle, ürün rafineriden çıktıktan sonra dağıtıcı ya da bayiinin sorumluluğu altındayken, sadece "parlama noktası" parametresinin sonradan müdahale ile standardının altında veya üzerinde olacak şekilde değiştirilmesinin teknik olarak mümkün olup olmadığı..." sorulmuş; … tarih ve … sayılı cevabî yazıda, parlama noktası parametresinin üretim aşamasında rafineriler tarafından ayarlanmakta olduğu, parlama noktası parametresinin ölçümünde dış etkenlerin ve/veya dışarıdan herhangi bir müdahalenin, özellikle motorine farklı bir ürünün karışması gibi hususların etkili olabileceği ve ürünün teknik düzenleme değerlerinde değişim olabileceğinin değerlendirildiği, ulusal marker seviyesi geçerli bir numunede diğer bütün parametreler sınır değerlere uygun tutulmak suretiyle, ürün rafineriden çıktıktan sonra dağıtıcı ya da bayilerin sorumluluğu altındayken parlama noktası parametresinin sonradan müdahale ile teknik olarak standardın altında veya üzerinde olacak şekilde değiştirilebileceği, ancak bununla birlikte ürünün diğer parametrelerinde de değişim görülebileceği belirtilmiştir. Dosyada yer alan bilgiler ve ara kararı cevabı birlikte değerlendirildiğinde, üretim aşamasında rafineriler tarafından ayarlanan parlama noktası parametresinde, numunenin alındığı şişeden veya uygun saklama şartlarında tutulmamasından kaynaklı dış etkenler veya motorine farklı bir ürün karıştırmak suretiyle dışarıdan yapılacak herhangi bir müdahale sebebiyle değişim olabileceği, akaryakıtın ulusal marker seviyesinin geçerli olduğu hâlde bütün parametreler sınır değerlere uygun tutulmak suretiyle yalnızca parlama noktası parametresinin teknik düzenlemelere aykırı olacak şekilde standardın altında veya üzerinde olacak şekilde değiştirilebileceği, ancak bu durumda diğer parametrelerde de değişim gözlenebileceği anlaşılmaktadır. Bu durumda, ulusal marker seviyesi geçerli olan akaryakıtın sadece parlama noktası parametresinin teknik düzenlemelere aykırı olması, diğer parametrelerin tamamının uygun bulunması, davacı şirketin numune alınan akaryakıta bir müdahalesinin olduğuna ya da piyasaya teknik düzenlemelere aykırı akaryakıt arz ettiğine ilişkin başkaca somut bir tespitin de bulunmadığı dikkate alındığında, teknik düzenlemelere uygun akaryakıt sağlama yükümlülüğünü ihlâl ettiği ortaya konulamayan davacı şirket hakkında idarî para cezası uygulanmasına ilişkin dava konusu Kurul kararında hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Bu itibarla, dava konusu işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddine ilişkin temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında sonucu itibarıyla hukukî isabetsizlik bulunmamaktadır. KARAR SONUCU : Açıklanan nedenlerle; 1. Davalının temyiz isteminin reddine, 2. Dava konusu işlemin iptaline ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında 2577 sayılı İdari yargılama usulü Kanunu'nun 49.maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan kararın yukarıda belirtilen GEREKÇEYLE ONANMASINA, 3. Davalı idare harçtan muaf olduğundan temyiz aşamasında yatırılan toplam …-TL harcın istemi halinde davalı idareye iadesine, 4.Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, 5. Posta giderleri avansından artan tutarın davalıya iadesine, 6. 2577 sayılı Kanun'un 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'ne gönderilmesini teminen dosyanın ... İdare Mahkemesi'ne gönderilmesine, 22/06/2023 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.</body></html>