Karar İçeriği

<html><head><meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=UTF-8"></head> <body leftmargin="25" topmargin="20" font face="Verdana" size="2">Danıştay 8. Daire Başkanlığı 2022/4453 E. , 2024/3166 K.</ul> "İçtihat Metni" T.C. D A N I Ş T A Y SEKİZİNCİ DAİRE Esas No : 2022/4453 Karar No : 2024/3166 TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Üniversitesi VEKİLİ : Av. ... KARŞI TARAF (DAVACI) : ... VEKİLİ : Av. ... İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir. YARGILAMA SÜRECİ : Dava konusu istem: Kafkas Üniversitesi Tıp Fakültesinde öğretim üyesi olarak görev yapan davacının, izinsiz ve mazeretsiz olarak 10 gün göreve gelmediğinden bahisle 657 sayılı Kanun'un 94. maddesi uyarınca görevden çekilmiş sayılmasına ilişkin Rektörlüğün ... tarih ve E... sayılı işleminin iptali istenilmiştir. İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince verilen ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararda; davacının 30.03.2020 tarihli hastalık raporunun usulüne uygun olmadığı, buna ilişkin bildirimin aynı gün davacıya usulünce yapılmasına rağmen davacının göreve 31.03.2020 tarihinden itibaren kesintisiz olarak 10 gün boyunca göreve gelmediğinin tutulan tutanaklarla sabit olduğu anlaşıldığından, 657 sayılı Kanun'un 94. maddesi uyarınca tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Uyuşmazlıkta, davacının, üst solunum yolu hastalığı teşhisiyle 30.03.2020- 07.04.2020 tarihleri için İstanbul Gaziosmanpaşa Eğitim ve Araştırma Hastanesinden tek hekim imzasıyla 9 günlük hastalık raporu aldığı, geçici görevli olmaması, kanunî izinlerin kullanılmasına ilişkin durumu veya acil bir vakanın bulunmaması durumda, memuriyet mahallindeki (Kars) hastanelerden veya davacının 23.03.2020 tarihinde sevkinin yapıldığı İstanbul Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesinden alınmadığı, anılan raporun Devlet Memurlarına Verilecek Hastalık Raporları ile Hastalık ve Refakat İznine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 7/6 maddesine uygun olmadığı anlaşılmakla birlikte, davacının aldığı raporun usulüne uygun olmadığına ilişkin davalı idarece tesis edilen işlemin davacıya Tebligat Kanunu'na uygun tebliğ edilmediği, bildirimin EBYS, telefon ve whatsapp programı üzerinden yapıldığı, telefon ve whatsapp programı üzerinden yapılan bilgilendirmenin mevzuatta aranan yazılı bildirim kapsamında yer almadığı gibi görevde olmayan davacıya EBYS sistemi üzerinden gönderilen ve tebliği belli olmayan belgenin de yazılı bildirim kapsamında olduğunun kabule olanak bulunmadığından, davacının istifa dilekçesini sunduğu 01.04.2020 tarihinde öğrendiğinin kabulü gerektiği, davacının istifa dilekçesinin 01.04.2020 tarihinde kayda alındığı, bu tarihi izleyen günden itibaren davacının göreve gelmediği kabul edildiğinde, davalı idarece tanzim edilen tutanakların son günü olan 10.04.2020 tarihi itibarıyla davacının toplamda 8 gün göreve gelmediği, görevden çekilmiş sayılma işlemi tesis edilebilmesi için kesintisiz 10 gün göreve gelmeme koşulu gerçekleşmediğinden, davacının 657 sayılı Kanun'un 94. maddesi gereğince çekilmiş sayılmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulüne, ... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının kaldırılmasına, dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir. TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacının bildirimi 30.03.2020 tarihinde öğrendiğini ikrar eden dilekçelerinin bulunduğu, Tebligat Kanunu'nun uygulanma zorunluluğunun bulunmadığı, davacının usulsüz raporlara dayanarak özürsüz ve mazeretsiz işe devam etmediği ileri sürülmektedir. KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : İstemin reddi gerektiği savunulmuştur. DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'IN DÜŞÜNCESİ : Sonucu itibarıyla hukuka uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir. TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü: İNCELEME VE GEREKÇE: MADDİ OLAY : Dava; Kafkas Üniversitesi Tıp Fakültesinde öğretim üyesi olarak görev yapan davacının, izinsiz ve mazeretsiz olarak 10 gün göreve gelmediğinden bahisle 657 sayılı Kanun'un 94. maddesi uyarınca görevden çekilmiş sayılmasına ilişkin Rektörlüğün ... tarih ve E.. sayılı işleminin iptali istemiyle açılmıştır. İLGİLİ MEVZUAT: Anayasa'nın ''Yükseköğretim kurumları'' başlığını taşıyan 130. maddesinde; çağdaş eğitim-öğretim esaslarına dayanan bir düzen içinde milletin ve ülkenin ihtiyaçlarına uygun insan gücü yetiştirmek amacı ile; ortaöğretime dayalı çeşitli düzeylerde eğitim-öğretim, bilimsel araştırma, yayın ve danışmanlık yapmak, ülkeye ve insanlığa hizmet etmek üzere çeşitli birimlerden oluşan kamu tüzelkişiliğine ve bilimsel özerkliğe sahip üniversitelerin Devlet tarafından kanunla kurulacağı; yükseköğretim kurumlarının kuruluş ve organları ile işleyişleri ve bunların seçimleri, görev, yetki ve sorumlulukları üniversiteler üzerinde Devletin gözetim ve denetim hakkını kullanma usulleri, öğretim elemanlarının görevleri, unvanları, atama, yükselme ve emeklilikleri, öğretim elemanı yetiştirme, üniversitelerin ve öğretim elemanlarının kamu kuruluşları ve diğer kurumlar ile ilişkileri, öğretim düzeyleri ve süreleri, yükseköğretime giriş, devam ve alınacak harçlar, Devletin yapacağı yardımlar ile ilgili ilkeler, disiplin ve ceza işleri, mali işler, özlük hakları, öğretim elemanlarının uyacakları koşullar, üniversitelerarası ihtiyaçlara göre öğretim elemanlarının görevlendirilmesi, öğrenimin ve öğretimin hürriyet ve teminat içinde ve çağdaş bilim ve teknoloji gereklerine göre yürütülmesi, Yükseköğretim kuruluna ve üniversitelere Devletin sağladığı mali kaynakların kullanılmasının kanunla düzenleneceği kurala bağlanmıştır. 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun, 01.03.2014 tarih ve 6528 sayılı Kanun ile değişik 53/b maddesinde; ''Öğretim elemanları, memur ve diğer personele uygulanabilecek disiplin cezaları uyarma, kınama, yönetim görevinden ayırma, aylıktan kesme, kademe ilerlemesinin durdurulması, üniversite öğretim mesleğinden çıkarma ve kamu görevinden çıkarma cezalarıdır. Hangi fiillere hangi disiplin cezasının uygulanacağı, bu bentte sayılan kişilerin disiplin işlemleri ve disiplin amirlerinin yetkileri, Devlet memurlarına uygulanan usul ve esaslar da göz önüne alınmak suretiyle Yükseköğretim Kurulunca düzenlenir." kuralı yer almıştır. Anayasa Mahkemesinin 07.04.2015 tarih ve 29319 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 14.1.2015 tarih ve E:2014/100, K:2015/6 sayılı kararı sonrası, 2547 sayılı Kanun'un 53. maddesi, 09.12.2016 tarih ve 29913 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6764 sayılı Kanun ile değişikliğe uğramıştır. 2547 sayılı Kanun'un, 6764 sayılı Kanun ile değişik 53/b maddesinde; Devlet ve vakıf yükseköğretim kurumlarının öğretim elemanlarına uygulanabilecek disiplin cezalarının uyarma, kınama, aylıktan veya ücretten kesme, kademe ilerlemesinin durdurulması veya birden fazla ücretten kesme, üniversite öğretim mesleğinden çıkarma ve kamu görevinden çıkarma cezaları olduğu belirtilerek, maddede disiplin suç ve cezalarına, disiplin uygulamalarına ilişkin usul ve esaslara yer verilmiştir. 2547 sayılı Kanun'un, 6764 sayılı Kanun ile değişik 53. maddesinin (b) fıkrasının (1), (2), (3), (4) ve (6) numaralı bentlerinde yer alan “657 sayılı Kanundaki fiillere ilave olarak…” ibareleri, Anayasa Mahkemesinin 17.07.2019 tarih ve 30834 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan, 10.04.2019 tarih ve E:2017/33, K:2019/20 sayılı kararıyla iptal edilerek, kararın Resmi Gazete'de yayımlanmasından başlayarak dokuz ay sonra yürürlüğe girmesine karar verilmiştir. 2547 sayılı Kanun'un 53. maddesinin (b) fıkrasının (1), (2), (3), (4) ve (6) numaralı bentleri, 17.04.2020 tarih ve 31102 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 7243 sayılı Kanun'un 7. maddesi ile değişikliğe uğrayarak, “657 sayılı Kanundaki fiillere ilave olarak…” ibareleri yürürlükten kaldırılmıştır. HUKUKİ DEĞERLENDİRME: Davacının görevden çekilmiş sayılmasına ilişkin dava konusu işlem, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 94. maddesi uyarınca tesis edilmiş olması nedeniyle bu kuralın, öğretim üyesi olan davacıya uygulanıp uygulanmayacağının irdelenmesi uyuşmazlığın çözümü için gereklidir. Öğretim elemanlarının atanma usulleri ve süreleri ile yürütecekleri görevlerin nitelikleri 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nda, aylık ve özlük hakları 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu'nda düzenlenirken, görevinden çekilme isteğinde bulunma ya da bulunmuş sayılma yönünde açık bir düzenleme yer almamıştır. Öğretim elemanları bakımından, belirli bir süre izinsiz veya kurumca kabul edilebilir özrü olmaksızın devamsızlık gösterme hali disiplin hukuku kapsamında yaptırıma bağlanmıştır. Diğer bir anlatımla; yükseköğretim mevzuatında, öğretim elemanlarının göreve devamsızlık hali için görevden çekilmiş sayılma yönünde bir idari tasarruf öngörmemiştir. Nitekim, disiplin hukuku kapsamında tesis edilen disiplin yaptırımı ile idari bir tasarruf olarak tesis edilen görevden çekilmiş sayılma işleminin tesis edilme süreci ve ilgili açısından yaratacağı hukuki sonuçlar yönünden farklılık arzettiği tartışmasızdır. Yükseköğretim kurumları öğretim elemanlarına uygulanabilecek disiplin suç ve cezaları ve disiplin uygulamalarına ilişkin usul ve esaslar, Anayasa Mahkemesinin 07.04.2015 tarih ve 29319 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 14.1.2015 tarih ve E:2014/100, K:2015/6 sayılı kararı sonrası, 2547 sayılı Kanunun 53. maddesinde, 09.12.2016 tarih ve 29913 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 6764 sayılı Kanun ile yapılan değişiklikle düzenlenmiştir. Devam eden süreçte; Anayasa Mahkemesinin 17.07.2019 tarih ve 30834 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 10.04.2019 tarih ve E:2017/33, K:2019/20 sayılı kararı ile 2547 sayılı Kanun'un, 6764 sayılı Kanun ile değişik 53. maddesinin (b) fıkrasının (1), (2), (3), (4) ve (6) numaralı bentlerinde yer alan “657 sayılı Kanundaki fiillere ilave olarak…” ibarelerinin iptal edilmesine ve kararın Resmi Gazete'de yayımlanmasından başlayarak dokuz ay sonra yürürlüğe girmesine karar verilmiş ve karar 17.04.2020 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Bu kararda; "...öğretim elemanı, memur ve diğer personelden oluşan yükseköğretim kurumları kamu personeline ilişkin disiplin kuralları öngörülürken kanun koyucu tarafından bunlar arasında görevin niteliğinden kaynaklanan ve Anayasa tarafından öngörülen ayrım ve farklılıkların dikkate alınmayarak öğretim elemanları ile memur ve diğer personelin tümüyle aynı kurallara tabi kılınması ve dava konusu ibareler yoluyla öğretim elemanlarının disiplin sorumluluğu kapsamına 657 sayılı Kanun’da sayılan fiillerin tamamının dâhil edilmesi, Anayasa’da bu kişiler için öngörülen güvencelerle örtüşmediği gibi gerek uygulayıcılar gerekse disiplin kurallarının muhatapları yönünden birtakım belirsizliklere de yol açtığından dava konusu kuralların Anayasa’nın 2., 27. ve 130. maddeleriyle bağdaşmadığı" gerekçesi yer almıştır. Anayasa Mahkemesinin anılan kararının yürürlüğe girdiği 17.04.2020 tarihinde, 2547 sayılı Kanun'un 53. maddesinin (b) fıkrasının (1), (2), (3), (4) ve (6) numaralı bentleri, 17.04.2020 tarih ve 31102 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 7243 sayılı Kanun'un 7. maddesi ile değişikliğe uğramış ve kanun koyucu tarafından, “657 sayılı Kanundaki fiillere ilave olarak…” ibareleri yürürlükten kaldırılmıştır. Olayda; davacının, 30.03.2020- 10.04.2020 tarihleri arasında göreve gelmeme fiilinin, Anayasa Mahkemesinin 10.04.2019 tarih ve E:2017/33, K:2019/20 sayılı kararının, 17.07.2019 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanmasından sonra ve kararın, yürürlüğe girmesi için öngörülen dokuz aylık süre içerisinde işlendiği anlaşılmıştır. Her ne kadar, 2547 sayılı Kanun'un, 6764 sayılı Kanun ile değişik 53. maddesinin (b) fıkrasının (1), (2), (3), (4) ve (6) numaralı bentlerinde yer alan “657 sayılı Kanundaki fiillere ilave olarak…” ibareleri Anayasa Mahkemesi'nce iptal edilmiş ise de; davacının, davaya konu fiili işlendiği tarih itibarıyla yürürlükte olduğu ve davaya konu uyuşmazlığa uygulanması gerektiği açıktır. Aksinin kabulü, Anayasa Mahkemesi kararına ve hukukun temel ilkelerine aykırı olarak, disiplini bozan fiillerin cezasız kalması sonucu, akademik düzeninin ihlaline yol açacağı gibi akademik personel disiplin hukukunun akademik hizmetlerin gereği gibi yürütülmesi amacına aykırılık teşkil edecektir. Nitekim; Anayasa Mahkemesinin 29.06.2022 tarih ve Başvuru Numarası: 2017/30653 sayılı kararında da; Anayasa Mahkemesi kararının yürürlüğe girmesi için öngörülen dokuz aylık sürenin sonuna kadar iptaline karar verilen kuralın temel hakların ihlaline neden olmayacak şekilde uygulamaya devam edeceği belirtilmiştir. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun ''Disiplin cezalarının çeşitleri ile ceza uygulanacak fiil ve haller'' başlığını taşıyan 125. maddesinde; özürsüz olarak bir veya iki gün göreve gelmemenin aylıktan kesme cezasını; özürsüz ve kesintisiz 3- 9 gün göreve gelmemenin, kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını; özürsüz olarak bir yılda toplam 20 gün göreve gelmemenin Devlet memurluğundan çıkarma cezasını gerektiren fiil ve haller arasında olduğu düzenlenmiştir. 2547 sayılı Kanun'un 17.04.2020 tarih ve 31102 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 7243 sayılı Kanun ile değişik 53/b maddesinin 3/m bendinde, özürsüz ve kesintisiz 3- 9 gün göreve gelmemek, aylıktan veya ücretten kesme cezasını gerektiren fiiller arasında yer verilmiştir. Bu bağlamda; Anayasa Mahkemesi'nin anılan kararında öngörülen dokuz aylık sürenin sonuna kadar iptaline karar verilen kuralın uygulanmasına devam edeceği dikkate alınarak, 2547 sayılı Kanun'un, 6764 sayılı Kanun ile değişik 53. maddesinin (b) fıkrasının (1), (2), (3), (4) ve (6) numaralı bentlerinde yer alan “657 sayılı Kanundaki fiillere ilave olarak…” ibarelerinin iptal edildiği Anayasa Mahkemesi kararının yürürlüğe girmesinden önce işlenen ve disiplin hukuku kapsamında değerlendirilmesi gereken fiilin, yürütülecek disiplin soruşturması sonucu 2547 sayılı Kanun'un, 6764 sayılı Kanun ile değişik 53. maddesinin, 657 sayılı Kanun'a yaptığı atıf doğrultusunda sübut bulması durumunda, 657 sayılı Kanun'un 125. maddesi kapsamında işlem tesis edilmesi gerekirken, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 94. maddesi uyarınca görevden çekilmiş sayılmasına ilişkin işlemde ve Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Öte yandan; işbu yargı kararının gereğinin yerine getirilmesi amacıyla işlem tesis edilirken, 2547 sayılı Kanun'un disipline ilişkin varsa lehe hükümlerinin göz önüne alınması suretiyle işlem tesis edilmesi gerektiği açıktır. KARAR SONUCU: Açıklanan nedenlerle, 1. Temyiz isteminin reddine, 2. ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA, 3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, posta gideri avansından artan tutarın Mahkeme tarafından iadesine, 4. 2577 sayılı Kanunun 50. maddesi uyarınca onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de belirtilen Bölge İdare Mahkemesine gönderilmesini teminen dosyanın İdare Mahkemesine gönderilmesine, 5. Kesin olarak, 24/05/2024 tarihinde oybirliği ile karar verildi. </body></html>