Karar İçeriği

<html><head><meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=UTF-8"></head> <body leftmargin="25" topmargin="20" font face="Verdana" size="2">Danıştay 2. Daire Başkanlığı 2017/2185 E. , 2021/770 K.<ul><li style="font-family:Verdana;font-size:12;font-weight:bold"></li></ul><ul style="list-style-type: circle;font-family:Verdana;color:#104d96;font-size:12"></ul> "İçtihat Metni" T.C. D A N I Ş T A Y İKİNCİ DAİRE Esas No : 2017/2185 Karar No : 2021/770 DAVACI : … VEKİLİ : Av. … DAVALI : … Bakanlığı VEKİLİ : Hukuk Müşaviri Av. … DAVANIN KONUSU : … Devlet Hastanesinde uzman doktor (Göz Hastalıkları) olarak görev yapan davacı tarafından, 1- Eş durumu gözetilerek Ankara iline atanma istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin 05/06/2017 günlü işlemin, 2- 26/03/2013 günlü, 28599 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin (02/03/2018 günlü, 30348 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile bu Yönetmeliğin adı "Sağlık Bakanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği" şeklinde değiştirilmiştir.) 03/06/2017 günlü, 30085 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelikle değişik "Aile birliği mazeretine bağlı yer değişikliği" başlıklı 20. maddesinin 5. fıkrasında yer alan; "Ancak, sosyal güvenlik prim ödeme gün sayısı stratejik personel bakımından iki katı olarak uygulanır ve stratejik personelin atanma talep ettiği yerin 5. ve 6. hizmet bölgesi veya C ve D hizmet grubu il olması şarttır." ibaresinin, 3- 30/09/2016 günlü, 29843 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelikle değişik 20. maddesinin 6. fıkrasının iptali istenilmektedir. DAVACININ İDDİALARI : Davacı; eşinin Ankara ilinde 22/05/2012 tarihinden itibaren sigorta primlerini ödemek suretiyle … Tasarım Plan Proje Müh. İnş. Tic. Ltd. Şti'nde inşaat mühendisi olarak görev yaptığını ve başka bir yerde çalışma imkanının bulunmadığını, Ankara ilinin göz hastalıkları branşında 1. Hizmet bölgesine bağlı "A" grubu illerden olduğunu, dolayısıyla eşi özel sektörde çalışan bir göz hastalıkları uzmanının mevzuat uyarınca hiçbir zaman eş durumu özründen faydalanamayacağını, Anayasanın "Sosyal ve Ekonomik Haklar ve Ödevler" başlıklı üçüncü bölümünün 41. maddesi ile İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi uyarınca aile birliğinin korunması gerektiğini, Hekimlerin atama ve yer değiştirmelerinde eş durumu mazerine bağlı olarak yapılan uygulamalarda eşitlik ve hakkaniyet ilkelerine bağlı kalınmadığını, Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelikte 08/08/2016 günlü, 2016/9097 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla yapılan değişiklik ile genel sağlık bakımından önemi haiz sağlık personeli hakkında Genel Yönetmelikten farklı usul ve esaslar belirlenebileceğinin kural altına alındığı, bu kapsamda davalı idare tarafından 2016 yılında yapılan Yönetmelik değişikliği ile zaten daha ağır koşullar tanımlanmış iken; Yönetmeliğin 20. maddesinin 6. fıkrasındaki "ile beşinci fıkrası" ibaresinin yürütülmesinin durdurulmasına ilişkin Danıştay İkinci Dairesinin E:2016/14817 sayılı kararının uygulanmasını engellemek amacıyla dava konusu değişikliğin yapıldığını, Eşi kamuda çalışmayan hekimin aile birliğinin sağlanabilmesinin fiilen imkansız hale getirildiğini, son dört yılda 1440 gün prim ödenebilmesi için dört yıl içinde kesintisiz çalışmanın zorunlu olduğunu ve atanma talep edilen yerin hekim ihtiyacı olan, sosyo ekonomik gelişmişlik bakımından geri kalmış illerden biri olması gerektiğini, anılan şartların birlikte gerçekleşmemesi durumunda eş durumu özründen yararlanmanın mümkün olmadığını, Yönetmeliğin iptali istenilen 20. maddesinin 5. ve 6. fıkralarının birbiriyle çelişen hükümler içerdiğini, Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelikte yer alan sağlık personeli hakkındaki istisnai düzenleme ile getirilen kısıtlamaların ölçülü olması gerektiğini ve eş durumu özrü nedeniyle atanma hakkının tamamen elinden alınamayacağını, Dava konusu düzenlemelerin Devlet Memurları Kanunu'nun 72. maddesine aykırı olduğunu, buna dayalı olarak tesis edilen işlemde de hukuka uyarlık bulunmadığını ileri sürmektedir. DAVALI İDARENİN SAVUNMASI : Davalı idarece; davacının uzman tabip unvanlı bir personel olması ve bu yönüyle Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği uyarınca, "stratejik personel" olarak kabul edilmesi nedeniyle eş durumu mazeretiyle atanma talebinin kabulünün mümkün olmadığı, Devlet Hizmeti Yükümlülüğü kurasında kendisine tanınan Eş Durumu Mazeret Kurası hakkını kullanmadığından, … ili … Devlet Hastanesine atanarak 04/04/2017 tarihinde görevine başladığı, Dava konusu Yönetmeliğin, 657 sayılı Kanun'a ve 3359 sayılı Kanun'a uygun olduğu, Devlet için Anayasal bir görev olan, sağlık hizmetlerinin tüm yurtta sunumunun önündeki zorluklar ve ihtiyaç durumu göz önüne alınarak Yönetmelik değişikliklerinin yapıldığı, Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelikte 08/08/2016 günlü, 2016/9097 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla yapılan değişiklik ile genel sağlık bakımından önemi haiz sağlık personeli hakkında Genel Yönetmelikten farklı usul ve esaslar belirlenebileceğinin kural altına alındığı, bu kapsamda davalı idareye, aile birliği mazeretine bağlı yer değişikliği hususunda genel yönetmelikten ayrışık düzenleme yapma yetkisi verildiği, Devlet'e yüklenen sağlık hakkının korunması ödevi kapsamında getirilen düzenlemeler ile vatandaşlara etkin, verimli ve hızlı bir hizmet sunumuyla yükümlü olan bir kısım sağlık personelinin "stratejik personel" olarak belirlenebileceği, Stratejik personel uygulaması ile zaman içinde sağlık hizmetlerinin sunumunun iyileştirildiği, hem daha iyi noktalara gelmek hem de gelinen noktayı korumak için uygulamanın devam etmesi gerektiği, Dava konusu düzenlemelerde ve bu düzenlemelere dayalı olarak tesis edilen işlemde kamu yararı ve hizmet gerekleri bakımından hukuka aykırılık bulunmadığı belirtilmiş ve davanın reddi gerektiği savunulmuştur. DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : … DÜŞÜNCESİ : 26/03/2013 günlü, 28599 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin 30/09/2016 günlü, 29843 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile değişik "Aile birliği mazeretine bağlı yer değişikliği" başlıklı 20. maddesinin 5. fıkrasında yer alan; "Ancak, sosyal güvenlik prim ödeme gün sayısı stratejik personel bakımından iki katı olarak uygulanır ve stratejik personelin atanma talep ettiği yerin 5. ve 6. hizmet bölgesi veya C ve D hizmet grubu il olması şarttır." ibaresinin ve davacının atanma istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin işlemin iptali istemi yönünden davanın reddi gerektiği, Yönetmeliğin 20. maddesinin 6. fıkrasının iptali istemine ilişkin olarak ise karar verilmesine yer olmadığı düşünülmektedir. Bununla birlikte; Sağlık Bakanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin 20. maddesinde, 02/03/2018 günlü, 30348 sayılı; 09/02/2019 günlü, 30681 sayılı ve 16/01/2020 günlü, 31010 sayılı Resmi Gazeteler'de yayımlanan Yönetmeliklerle yapılan değişiklikler dikkate alınarak davacı tarafından idareye yeniden bir başvuru yapılabileceği ve davacının başvurusunun bu değişiklikler dikkate alınarak değerlendirmeye tabi tutulacağı açıktır. DANIŞTAY SAVCISI : … DÜŞÜNCESİ : … Devlet Hastanesi'nde göz hastalıkları uzman tabibi olarak görev yapan davacı tarafından, eşinin görev yaptığı Ankara iline atanmak amacıyla yapmış olduğu başvurunun reddine ilişkin … günlü, E…. sayılı işlem ile bu işlemin dayanağı olarak gösterilen Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin 20. maddesinin 5. fıkrasında yer alan "Ancak, sosyal güvenlik prim ödeme gün sayısı stratejik personel bakımından iki katı olarak uygulanır ve stratejik personelin atanma talep ettiği yerin 5. ve 6. hizmet bölgesi veya C ve D hizmet grubu il olması şarttır." ibaresiyle, 6. fıkrasında yer alan "Stratejik personelin yer değiştirme taleplerinde bu maddenin 2. fıkrasının (c) bendi ile 5. fıkrası uygulanmaz." ibaresinin iptali istenilmektedir. Dava konusu Yönetmeliğin 20. maddesinin 5. fıkrasında yer alan ibarenin, 02/03/2018 günlü, 30348 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 13. maddesi ile “Ancak, sosyal güvenlik prim ödeme gün sayısı stratejik personel bakımından iki katı olarak uygulanır ve Devlet hizmeti yükümlülüğü süresince bu fıkra hükmü uygulanmaz. Bu fıkra kapsamında talepleri uygun görülen stratejik personelin ayrılış işlemleri, üç ayı geçmemek üzere yerine atanan personelin görevine başlamasına müteakip yapılır.” şeklinde değişmiş olduğu, "Aile birliği mazeretine bağlı yer değişikliği" başlıklı 20. maddesinin 6. fıkrasında yer alan "Stratejik personelin yer değiştirme taleplerinde bu maddenin ikinci fıkrasının (c) bendinin birinci cümlesi ile beşinci fıkrası uygulanmaz." düzenlemesinin de anılan Yönetmelik ile yürürlükten kaldırıldığı göz önüne alındığında, bu düzenlemelere yönelik olarak da davanın konusuz kaldığı anlaşılmıştır. Bu durumda, söz konusu düzenlemelerin hukuksal geçerliliğinin ve uyuşmazlığın bu kısmının esasının incelenmesinde hukuki yararın kalmadığı anlaşılmıştır. Öte yandan dava konusu işlemin, tesis edildiği tarihte yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre irdeleneceği, bireysel işlemin tüm hukuki sonuçları ile birlikte ortadan kaldırılmadığı sürece, anılan işlemin dayanağı olan düzenleyici işlemin sonradan yürürlükten kaldırılmasının, söz konusu bireysel işlemle ilgili olarak açılan davanın sonuçlanmasına engel oluşturmayacağı da açıktır. … Devlet Hastanesi'nde göz hastalıkları uzman tabibi olarak görev yapan davacı tarafından, eşinin görev yaptığı Ankara iline atanmak amacıyla yapmış olduğu başvurunun reddine ilişkin … günlü, E…. sayılı işlem yönünden; Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin "Aile Birliği Mazeretine Bağlı Yer Değişikliği" başlıklı 14. maddesinin sonuna 01/09/2016 günlü, 29818 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 08/08/2016 günlü, 2016/9097 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla "Genel sağlık bakımından önemi haiz sağlık personeli hakkında özel yönetmelikte düzenleme yapılması kaydıyla birinci fıkranın (d) bendine ilişkin farklı usul ve esaslar belirlenebilir." hükmünü içeren fıkra eklenmiştir. Bu çerçevede; davalı idareye, genel sağlık bakımından önemi haiz sağlık personelinin kamu görevlisi olmayan eşlerinden dolayı aile birliği mazeretine bağlı yer değişikliği hususunda genel yönetmelikten ayrışık düzenleme yapma yetkisi verilmiştir. Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin "Aile birliği mazeretine bağlı yer değişikliği" başlıklı 20. maddesinin 30/09/2016 günlü, 29843 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelikle değişik altıncı fıkrası ile stratejik personelin kamu görevlisi olmayan eşlerine bağlı olarak aile birliği mazereti nedeniyle yer değişikliği konusunda Genel Yönetmelikle verilen ayrışık düzenleme yapma yetkisi kullanılmıştır. Stratejik personelin eş durumu nedeniyle atanma taleplerinde, dava konusu Yönetmeliğin kapsamında bulunan stratejik personel dışındaki diğer personele uygulanan ve yukarıda yer verilen kuralların uygulanmayacağının öngörülmesine ilişkin düzenlemenin; Yönetmeliğin 4. maddesinin 1. fıkrasının (m) bendinde yer alan "stratejik personel" kavramının ortaya çıkarılış amacı olan, kısıtlı sağlık personeli kapasitesi içerisinde sağlık hizmetlerinin etkin bir planlama sistemi uygulanarak tüm vatandaşlara eşit bir şekilde sunulmasının sağlanması amacının gerçekleştirilmesine hizmet etmekte olması ve Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelikte yer alan ayrışık düzenleme yapma yetkisi de göz önüne alındığında, davacının eş durumu gözetilerek dava konusu işlemin tesis edildiği tarih itibarıyla davacının atanmak istediği Ankara ilinin, göz hastalıkları branşında 1/A hizmet grubunda yer alması nedeniyle atanma istemiyle yaptığı başvurunun reddi yolunda tesis edilen işlemde hizmet gerekleri yönünden hukuka aykırılık görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle; dava konusu işlemin iptali istemi yönünden davanın reddine, düzenlemelerin iptali istemi hakkında ise karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesinin uygun olacağı düşünülmüştür. TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Danıştay İkinci Dairesi'nce; duruşma için önceden belirlenen 23/03/2021 günü davacı vekili Av. … ile davalı Sağlık Bakanlığı vekili Hukuk Müşaviri Av. …'ın geldikleri görülerek Danıştay Savcısı … hazır halde açık duruşmaya başlandı. Duruşmada hazır bulunan taraflara usulüne göre söz verilip dinlendikten ve Savcının düşüncesi alındıktan sonra duruşmaya son verilip, dosyadaki bilgi ve belgeler de incelenmek suretiyle işin gereği düşünüldü: MADDİ OLAY : … Devlet Hastanesinde uzman doktor (Göz Hastalıkları) olarak görev yapan davacı tarafından, eş durumu gözetilerek Ankara iline atanma istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin … günlü işlemin, 26/03/2013 günlü, 28599 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin 03/06/2017 günlü, 30085 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelikle değişik "Aile birliği mazeretine bağlı yer değişikliği" başlıklı 20. maddesinin 5. fıkrasında yer alan; "Ancak, sosyal güvenlik prim ödeme gün sayısı stratejik personel bakımından iki katı olarak uygulanır ve stratejik personelin atanma talep ettiği yerin 5. ve 6. hizmet bölgesi veya C ve D hizmet grubu il olması şarttır." ibaresinin ve 30/09/2016 günlü, 29843 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelikle değişik 20. maddesinin 6. fıkrasının iptali istenilmektedir. İNCELEME VE GEREKÇE : İlgili Mevzuat: Anayasa'nın "Sağlık hizmetleri ve çevrenin korunması" başlıklı 56. maddesinde; "Herkes, sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahiptir... Devlet, herkesin hayatını, beden ve ruh sağlığı içinde sürdürmesini sağlamak; insan ve madde gücünde tasarruf ve verimi artırarak, işbirliğini gerçekleştirmek amacıyla sağlık kuruluşlarını tek elden planlayıp hizmet vermesini düzenler. Devlet, bu görevini kamu ve özel kesimlerdeki sağlık ve sosyal kurumlarından yararlanarak, onları denetleyerek yerine getirir..." kuralı yer almaktadır. 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu'nun "Temel Esaslar" başlıklı 3. maddesinin (c) bendinde; "Bütün sağlık kurum ve kuruluşları ile sağlık personelinin ülke sathında dengeli dağılımı ve yaygınlaştırılması esastır. Sağlık kurum ve kuruluşlarının kurulması ve işletilmesi bu esas içerisinde Sağlık Bakanlığınca düzenlenir." hükmü yer almıştır. Aynı Kanun'un "Bazı sağlık personelinin atanması" başlıklı Ek 1. maddesinde, "Kamu kurum ve kuruluşlarının uzman tabip, tıpta uzmanlık mevzuatına göre uzman , tabip, diş tabibi ve eczacı kadro ve pozisyonlarına yapılacak açıktan atamalar, açıktan atama izni alınmaksızın mevzuatta öngörülen işlemlerin tamamlanmasından sonra gerçekleştirilir ve bunların yerleştirilmeleri Sağlık Bakanlığınca sınavsız ve kura ile yapılır. Kura ile yapılacak atamalara ilişkin usûl ve esaslar Sağlık Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir." hükmüne, Ek 3. maddesinde ise; "İlgili mevzuata göre yurt içinde veya yurt dışında öğrenimlerini tamamlayarak tabip, uzman tabip ve yan dal uzmanlık eğitimini tamamlayarak uzman tabip unvanını kazananlar, her eğitimleri için ayrı ayrı olmak kaydı ile Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı tarafından hazırlanan İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralamasında yer alan ..... Gün, Sağlık Bakanlığı veya Sağlık Bakanlığınca uygun görülen diğer kuruluşlarda Devlet memuru veya ilgililerin talebi halinde 10/07/2003 tarihli ve 4924 sayılı Kanuna tâbi sözleşmeli sağlık personeli olarak Devlet hizmeti yapmakla yükümlüdürler..." hükmüne yer verilmek suretiyle belirli şartları haiz hekimlere Devlet hizmeti yükümlülüğü getirilmiştir. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "Amaç" başlıklı 2. maddesinde; "Bu Kanun, Devlet memurlarının hizmet şartlarını, niteliklerini, atanma ve yetiştirilmelerini, ilerleme ve yükselmelerini, ödev, hak, yüküm ve sorumluluklarını, aylıklarını ve ödeneklerini ve diğer özlük işlerini düzenler.", hükmü yer almakta olup, "Yer değiştirme suretiyle atanma" başlıklı 72. maddesinde, kurumlarda yer değiştirme suretiyle atanmaların, hizmetlerin gereklerine, özelliklerine, Türkiyenin ekonomik, sosyal, kültürel ve ulaşım şartları yönünden benzerlik ve yakınlık gösteren iller gruplandırılarak tespit edilen bölgeler arasında adil ve dengeli bir sistem içinde yapılacağı; aynı maddenin son fıkrasında da, yer değiştirme ile ilgili atama esaslarının Devlet Personel Başkanlığınca hazırlanacak bir yönetmelikle belirleneceği kurala bağlanmıştır. 657 sayılı Kanun'a dayanılarak çıkarılan ve 19/04/1983 günlü, 83/6525 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin 30/06/2014 günlü, 2014/6578 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla değişik "Aile Birliği Mazeretine Bağlı Yer Değişikliği" başlıklı 14. maddesinin dava konusu işlemin tesis edildiği tarih itibarıyla yürürlükte bulunan halinde; "Aile birliği mazeretine dayanarak yer değişikliği memurun; a) Kamu personeli olan eşinin, kurum içi yer değiştirme suretiyle atanma imkânının olmaması veya mevzuatı uyarınca eşin zorunlu yer değiştirmeye tabi tutulan bir görevde bulunması durumunda bu kapsamdaki eşin bulunduğu yere, b) Eşlerin her ikisinin de aynı kurumda çalışıyor olması halinde, kurumun daha fazla hizmet ihtiyacı duyduğu yere, c) Eşlerin farklı kurumda çalışıyor olması halinde kurumlar arasında gerekli koordinasyon sağlanmak suretiyle her iki kurumun da öncelikli hizmet ihtiyacının bulunduğu yere, d) Kamu personeli olmayan eşinin, talep edilen yerde başvuru tarihi itibarıyla son iki yıl içinde 360 gün sosyal güvenlik primi ödemek suretiyle kendi adına veya bir hizmet akdi ile işverene bağlı olarak çalışmış ve halen çalışıyor olması halinde bu durumda olan eşin bulunduğu yere, e) Milletvekili, belediye başkanı, muhtar veya noter olan eşlerinin bulunduğu yere, atanması suretiyle yapılabilir. Aile birliği mazeretine dayanarak yer değiştirme isteğinde bulunan memur, eşinin kamu kurum ve kuruluşlarında kamu personeli olarak çalıştığına veya atanmayı talep ettiği yerde eşinin başvuru tarihi itibarıyla son iki yıl içinde 360 gün sosyal güvenlik primi ödemek suretiyle kendi adına veya bir hizmet akdi ile işverene bağlı olarak halen çalıştığına ya da birinci fıkranın (e) bendinde sayılan görevlerde bulunduğuna ilişkin belgeyi kurumuna ibraz etmekle yükümlüdür. Ayrıca yer değiştirme başvurusuna, evlilik durumunu kanıtlayan belgenin de eklenmesi gerekir. Genel sağlık bakımından önemi haiz sağlık personeli hakkında özel yönetmelikte düzenleme yapılması kaydıyla birinci fıkranın (d) bendine ilişkin farklı usul ve esaslar belirlenebilir." kuralına yer verilmiştir. Aynı Yönetmeliğin "Özel Yönetmelikler" başlıklı 28. maddesinde; "Kurumlar bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 6 ay içinde halen görevde bulunan memurların geçmiş hizmetlerinin bu Yönetmelik çerçevesinde nasıl değerlendirileceğini ve bu Yönetmeliğin çeşitli maddelerinde kurumlarca tesbiti öngörülen diğer hususları kapsayan özel Yönetmeliklerini Devlet Personel Dairesinden olumlu görüş alınmak sureti ile çıkarırlar. Özel Yönetmeliklerde bu Yönetmeliğe aykırı hükümler yer alamaz....", 30/06/2014 günlü, 2014/6578 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Eki Yönetmeliğin 12. maddesi ile eklenen Geçici 5. maddede de, "Kamu kurum ve kuruluşları bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde yönetmeliklerini bu Yönetmeliğe uygun hale getirirler. Bu süre içerisinde kamu kurum ve kuruluşlarının yönetmeliklerinin bu Yönetmeliğe aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam edilir." düzenlemeleri yer almıştır. (Ek Yönetmelik 16/08/2014 günlü, 29090 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak, aynı tarihte yürürlüğe girmiştir.) 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu'nun Ek 1 inci maddesi ve Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğe dayanılarak, sağlık hizmetlerinin yurt genelinde etkin ve verimli bir şekilde yürütülebilmesi için Sağlık Bakanlığı ve bağlı kuruluşlarında görev yapan sağlık hizmetleri ve yardımcı sağlık hizmetleri sınıfı personelinin atama ve yer değiştirmelerine ilişkin usul ve esasları düzenlemek amacıyla hazırlanan Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği, 26/03/2013 günlü, 28599 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe konulmuştur. Dava konusu işlem tarihi itibarıyla Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin "Tanımlar" başlıklı 4. maddesinin 1. fıkrasının (m) bendinde, "Stratejik personel: Tıpta ve diş hekimliğinde uzmanlık eğitimi mevzuatına göre uzman olmuş uzman tabip, uzman (TUTG), tabip, uzman diş tabibi, diş tabibi ve eczacı unvanındaki personel" olarak tanımlanmış olup, "Temel ilkeler" başlıklı 5. maddesinin (f) bendinde, "Bu Yönetmelik tüm atama ve yer değiştirmelerde; Personelin başvuru tarihinde yürürlükte olan usul ve esaslar çerçevesinde işlem yapılması ilkelerini esas alır" hükmüne yer verilmiştir. "Aile birliği mazeretine bağlı yer değişikliği" başlıklı 20. maddesinin 1. fıkrasında ise, eşlerin ikisinin de Bakanlık veya bağlı kuruluşlarda kamu personeli olması hali düzenlenmiş, devamında ise; "(2) Eşlerin farklı kamu kurum ve kuruluşlarında kamu personeli olarak çalışması halinde; a) Varsa eşinin kurumuyla yapılan protokol hükümleri uygulanır. b) Eşleri, mevzuatı uyarınca zorunlu yer değiştirmeye tâbi olarak mülki idare amirliği, milli istihbarat, emniyet hizmetleri sınıflarından birinde görev yapanlar ile hâkim, savcı veya Türk Silahlı Kuvvetlerinde subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaş veya uzman er olarak görev yapan personelin eşinin görev yaptığı yere ataması yapılır. c) Yer değişikliği talebinde bulunan personelin eşinin görev yaptığı yerin kendi unvan ve branşında C veya D hizmet grubunda olması halinde eşinin görev yaptığı yere ataması yapılır. Aksi halde ilgili kurumla koordinasyon sağlanır. Eşinin görev yaptığı kurumun başka yerde teşkilatının bulunmaması, kadro veya mevzuatı açısından aile birliği mazeretine dayalı atanma imkânının olmaması halinde talebi değerlendirilir. ç) Eşi, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu kapsamında kurulan üniversitelerde öğretim üyesi olanların ataması eşinin görev yaptığı yere yapılır. ... (5) (Değişik:RG-30/9/2016-29843) Kamu görevlisi olmayan eşinin, atanma talep edilen yerde başvuru tarihi itibarıyla son dört yıl içinde 720 gün sosyal güvenlik primi ödemek suretiyle kendi adına veya bir hizmet akdi ile işverene bağlı olarak çalışmış ve halen çalışıyor olması halinde, personelin yer değişikliği suretiyle ataması yapılır. Kendi adına çalışanlardan borçlarını yapılandıranlar ile atama talep edilen yer dışında sosyal güvenlik primleri ödenenlerden, atama talep edilen yerde iş yerinin faaliyette olduğunu ve bu işyerinde en az 720 gün çalıştığını belgelendirenlerin talepleri de değerlendirmeye alınır. (Ek cümle : RG-03/06/2017-30085) Ancak, sosyal güvenlik prim ödeme gün sayısı stratejik personel bakımından iki katı olarak uygulanır ve stratejik personelin atanma talep ettiği yerin 5 ve 6 ncı hizmet bölgesi veya C ve D hizmet grubu il olması şarttır. (6) (Değişik:RG-30/9/2016-29843) Stratejik personelin yer değiştirme taleplerinde bu maddenin ikinci fıkrasının (c) bendinin birinci cümlesi ile beşinci fıkrası uygulanmaz." kurallarına yer verilmiştir. Dava konusu düzenlemelerin incelenmesi : 1-26/03/2013 günlü, 28599 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin 03/06/2017 günlü, 30085 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelikle değişik "Aile birliği mazeretine bağlı yer değişikliği" başlıklı 20. maddesinin 5. fıkrasında yer alan; "Ancak, sosyal güvenlik prim ödeme gün sayısı stratejik personel bakımından iki katı olarak uygulanır ve stratejik personelin atanma talep ettiği yerin 5. ve 6. hizmet bölgesi veya C ve D hizmet grubu il olması şarttır." ibaresinin iptali istemine ilişkin olarak; Genel Yönetmelik ile davalı idareye, genel sağlık bakımından önemi haiz sağlık personelinin kamu görevlisi olmayan eşlerinden dolayı aile birliği mazeretine bağlı yer değişikliği hususunda genel yönetmelikten ayrışık düzenleme yapma yetkisi verilmiştir. Dava konusu Sağlık Bakanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinde ise Genel Yönetmelikten farklı olarak, kamu görevlisi olmayan eşinin, atanma talep edilen yerde başvuru tarihi itibarıyla son dört yıl içinde 720 gün sosyal güvenlik primi ödemek suretiyle kendi adına veya bir hizmet akdi ile işverene bağlı olarak çalışmış ve halen çalışıyor olması halinde, personelin yer değişikliği suretiyle atamasının yapılabileceği, ancak, sosyal güvenlik prim ödeme gün sayısının stratejik personel bakımından iki katı olarak uygulanacağı ve stratejik personelin atanma talep ettiği yerin 5. ve 6. hizmet bölgesi veya C ve D hizmet grubu il olması gerektiği düzenlemelerine yer verilmiş, bu suretle; davalı idare personelinin kamu görevlisi olmayan eşlerine bağlı olarak aile birliği mazereti nedeniyle yer değişikliği konusunda Genel Yönetmelikle verilen ayrışık düzenleme yapma yetkisi kullanılmıştır. Stratejik personelin eş durumu nedeniyle atanma taleplerinde, dava konusu Yönetmeliğin kapsamında bulunan stratejik personel dışındaki diğer personele uygulanan yukarıda yer verilen kuralların sağlık bakımından önemi haiz sağlık personeli olan stratejik personele uygulanmamasına ve sosyal güvenlik prim ödeme gün sayısının iki katı olarak uygulanması ile stratejik personelin atanma talep ettiği yerin 5. ve 6. hizmet bölgesi veya C ve D hizmet grubu il olması gerektiğinin öngörülmesine ilişkin dava konusu düzenlemenin; Yönetmeliğin 4. maddesinin 1. fıkrasının (m) bendinde yer alan "stratejik personel" kavramının ortaya çıkarılış amacı olan, kısıtlı sağlık personeli kapasitesi içerisinde sağlık hizmetlerinin etkin bir planlama sistemi uygulanarak tüm vatandaşlara eşit bir şekilde sunulmasının sağlanması amacının gerçekleştirilmesine hizmet etmekte olması ve Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelikte yer alan ayrışık düzenleme yapma yetkisi de göz önüne alındığında, kamu yararı ve hizmet gerekleri bakımından hukuka uygun bir düzenleme niteliğinde olduğu sonucuna ulaşılmaktadır. 2- Yönetmeliğin 30/09/2016 günlü, 29843 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelikle değişik 20. maddesinin 6. fıkrasının iptali istemine ilişkin olarak; 30/09/2016 günlü, 29843 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelikle değiştirilen Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin "Aile birliği mazeretine bağlı yer değişikliği" başlıklı 20. maddesinin 6. fıkrasında yer alan "Stratejik personelin yer değiştirme taleplerinde bu maddenin ikinci fıkrasının (c) bendinin birinci cümlesi ile beşinci fıkrası uygulanmaz." hükmünün, 02/03/2018 günlü, 30348 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 13. maddesiyle yürürlükten kaldırıldığı tespit edildiğinden, bu isteme yönelik olarak davanın konusuz kaldığı anlaşılmıştır. Bu itibarla, davacının iptalini talep ettiği bu kısma ilişkin düzenleme yürürlükte olmadığından, anılan düzenlemenin iptaline ilişkin istem hakkında karar verilmesine yer bulunmamaktadır. Ancak, dava konusu bireysel işlemin, tesis edildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre irdeleneceği; bireysel işlemin tüm hukuki sonuçları ile birlikte ortadan kaldırılmadığı sürece, anılan işlemin dayanağı olan düzenleyici işlemin sonradan yürürlükten kaldırılmasının, söz konusu bireysel işlemle ilgili olarak açılan davanın sonuçlanmasına engel oluşturmayacağı da açıktır. Dava konusu bireysel işlemin incelenmesi : … Devlet Hastanesinde uzman doktor (Göz Hastalıkları) olarak görev yapan davacı tarafından, eş durumu gözetilerek Ankara iline atanma istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin … günlü işlemin iptali istemi yönünden; Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin "Aile birliği mazeretine bağlı yer değişikliği" başlıklı 20. maddesinin, 30/09/2016 günlü, 29843 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelikle değişik altıncı fıkrası ile, stratejik personelin kamu görevlisi olmayan eşlerine bağlı olarak aile birliği mazereti nedeniyle yer değişikliği konusunda Genel Yönetmelikle verilen ayrışık düzenleme yapma yetkisi kullanılmış ve stratejik personelin bu haktan yararlanamayacağı kural altına alınmıştır. Stratejik personelin eş durumu nedeniyle atanma taleplerinde, dava konusu Yönetmeliğin kapsamında bulunan stratejik personel dışındaki diğer personele uygulanan ve yukarıda yer verilen kuralların uygulanmayacağının öngörülmesine ilişkin düzenlemenin; Yönetmeliğin 4. maddesinin 1. fıkrasının (m) bendinde yer alan "stratejik personel" kavramının ortaya çıkarılış amacı olan, kısıtlı sağlık personeli kapasitesi içerisinde sağlık hizmetlerinin etkin bir planlama sistemi uygulanarak tüm vatandaşlara eşit bir şekilde sunulmasının sağlanması amacının gerçekleştirilmesine hizmet etmekte olması ve Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelikte yer alan ayrışık düzenleme yapma yetkisi de göz önüne alındığında, kamu yararı ve hizmet gerekleri bakımından hukuka uygun bulunması karşısında, davacının eş durumu gözetilerek Ankara iline atanma istemiyle yaptığı başvurunun reddi yolunda tesis edilen işlemde hukuka aykırılık görülmemiştir. Davacı tarafından, başvuru tarihinde yürürlükte olan usul ve esaslar çerçevesinde işlem tesis edilmesi gerektiği, buna göre eşinin Yönetmelikte aranan prim ödeme gün sayısı koşulunu sağladığı ileri sürülmekte ise de; Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelikle getirilen genel sağlık bakımından önemi haiz sağlık personelinin kamu görevlisi olmayan eşlerinden dolayı aile birliği mazeretine bağlı yer değişikliği hususunda genel yönetmelikten ayrışık düzenleme yapma yetkisinin 01/09/2016 günlü, 29818 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan değişiklikle yürürlüğe girdiği ve özel Yönetmelikte bu doğrultuda stratejik personele yönelik olarak aile birliği mazeretine bağlı yer değişikliği konusunda kısıtlama getirildiği hususu göz önünde bulundurulduğunda davacının bu iddiasına itibar edilmemiştir. Diğer taraftan; dava konusu bireysel işlemin hukuki denetimi yapılırken, bireysel işlemin dayanağı olan ve yürürlükten kalkan veya uygulanma kabiliyeti bulunmayan düzenleyici işlemin hukuki incelemesi yapılarak, bu düzenlemenin hukuka ve mevzuata aykırı olmadığı yönünde tespitlerde bulunulması halinde, yürürlükten kalkmasına veya uygulanma kabiliyetinin bulunmamasına bağlı olarak hakkında karar verilmesine yer olmadığına hükmedilen düzenleyici işlem nedeniyle, davalı idarenin, davada haksız çıkan taraf olarak kabulüyle yargılama giderlerinden sorumlu tutulmasına olanak bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Nitekim, benzer bir konudaki Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nun 06/04/2016 günlü, E:2015/234, K:2016/1432 sayılı kararı da bu yöndedir. KARAR SONUCU : Açıklanan nedenlerle; 1. 26/03/2013 günlü, 28599 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin 03/06/2017 günlü, 30085 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelikle değişik "Aile birliği mazeretine bağlı yer değişikliği" başlıklı 20. maddesinin 5. fıkrasında yer alan; "Ancak, sosyal güvenlik prim ödeme gün sayısı stratejik personel bakımından iki katı olarak uygulanır ve stratejik personelin atanma talep ettiği yerin 5. ve 6. hizmet bölgesi veya C ve D hizmet grubu il olması şarttır." ibaresinin iptali istemi yönünden oyçokluğuyla DAVANIN REDDİNE, 2. 30/09/2016 günlü, 29843 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelikle değişik 20. maddesinin 6. fıkrasının iptali istemi hakkında oybirliğiyle KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA, 3. Davacının eş durumu gözetilerek Ankara iline atanması istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin 05/06/2017 günlü işlemin iptali istemi yönünden DAVANIN REDDİNE, 4. Aşağıda dökümü yapılan …-TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, posta pulu ücretinden artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine, 5. Kararın verildiği tarihte yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca duruşmalı davalar için belirlenen …-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine, 6. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'na temyiz yolu açık olmak üzere 23/03/2021 tarihinde karar verildi. (X) KARŞI OY : Dava konusu Yönetmeliğin 20. maddesinin 5. fıkrasında yer alan dava konusu cümle, 02/03/2018 günlü, 30348 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 13. maddesiyle değiştirilmiş, 16/01/2020 günlü, 31010 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 3. maddesiyle, ek ibare eklenmiştir. Anılan değişiklikler ile davacının iptalini istediği cümlenin "stratejik personelin atanma talep ettiği yerin 5 ve 6 ncı hizmet bölgesi veya C ve D hizmet grubu il olması şarttır." kısmı tamamen yürürlükten kalkmış, "Ancak, sosyal güvenlik prim ödeme gün sayısı stratejik personel bakımından iki katı olarak uygulanır" kısmı ise dava dilekçesinde yer alan iddialar doğrultusunda, stratejik personel bakımından sosyal güvenlik prim ödeme gün sayısının son beş yıl içerisinde iki katı olarak uygulanacağı şeklinde düzenlenerek değişikliğe uğramıştır. Bu durumda, dava konusu edilen Yönetmeliğin 20. maddesinin 5. fıkrasında yer alan; "Ancak, sosyal güvenlik prim ödeme gün sayısı stratejik personel bakımından iki katı olarak uygulanır ve stratejik personelin atanma talep ettiği yerin 5. ve 6. hizmet bölgesi veya C ve D hizmet grubu il olması şarttır." cümlesinin hukuksal geçerliliğinin ve uyuşmazlığın esasının incelenmesinde hukuki yararın kalmadığı anlaşılmakta olup, davanın bu kısım yönünden de konusu kalmadığından karar verilmesine yer bulunmadığı düşüncesiyle çoğunluk kararına karşıyım. </body></html>